پایان نامه رابطه کیفیت زندگی کاری و فرهنگ مطالعاتی با عملکرد آموزشی دبیران

چکیده

یکی از اساسی ترین نهادهای هر جامعه که در واقع نقش تعیین کننده در توسعه جامعه دارد، آموزش و پرورش است. امروزه در مدیریت معاصر، مفهوم کیفیت زندگی کاری معلمان به موضوع اجتماعی عمده ای در سراسر دنیا مبدل شده است. یکی از معضلات اصلی آموزش و پرورش شهر شاوور این است که شدت تنگناهای اجتماعی و سازمانی، کیفیت ادراکات معلمان این منطقه را نسبت به شرایط شغلی و حرفه ای خویش تضعیف نموده و به کاهش کیفیت عملکرد آنها منجر شده است. لذا ارتقای برنامه کیفیت زندگی کاری معلمان شامل هرگونه بهبود در فرهنگ مطالعاتی آنها، باعث رشد و تعالی عملکرد معلمان در این منطقه می شود. بر این اساس هدف این پایان نامه شناسایی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و فرهنگ مطالعاتی با عملکرد آموزشی دبیران راهنمایی شهر شاوور است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، پرسشنامه در بین 164 نفر از دبیران مقطع راهنمایی تکمیل گردید. طبق نتایج، متغیر کیفیت زندگی کاری معلمان بر روی متغیر عملکرد آموزشی معلمان با 95 درصد اطمینان اثر مثبت و معنی دار دارا می باشد. دیگر نتایج نشان می دهد در بین معلمان با سابقه کار زیر 5 سال، 5 تا10 سال، 10تا 15 سال و بالای 15 سال از نظر کیفیت زندگی کاری، فرهنگ مطالعاتی و عملکرد آموزشی آنان تفاوت معنی داری وجود ندارد. بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد آموزشی معلمان در سطح پنج درصد رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین، بین فرهنگ مطالعاتی و عملکرد آموزشی معلمان رابطه معنی دار وجود ندارد. در نهایت، بر اساس نتایج به دست آمده، پیشنهاد می گردد که نیازهای کلیدی دبیران این منطقه شناسایی گردد و در جهت ارتقای کیفیت زندگی کاری آنان برنامه ریزی استراتژیک به عمل آید.

واژه های کلیدی: کیفیت زندگی کاری، فرهنگ مطالعاتی، عملکردآموزشی، دبیران راهنمایی، شاوور

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش

الف) کیفیت زندگی کاری

ورنر و دیویس کیفیت زندگی کاری مناسب را برخورداری از حقوق و مزایای مکفی و سرپرستی خوب، شرایط کاری خوب، شغل چالش انگیز، جالب و سودمند تعریف کرده اند.

در تحقیق حاضر نمره ای که معلمان نمونه آماری تحقیق از پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون کسب می کنند، بیانگر کیفیت زندگی کاری آنها است.

این متغیر متشکل از 8 مؤلفه است که به شرح ذیل تعریف می شوند:

1. پرداخت منصفانه و کافی:

عبارتست از پرداخت مساوی برای کار مساوی و نیز تناسب پرداخت ها با معیارهای اجتماعی و معیارهای کارکنان و نیز تناسب آن با دیگر انواع کار.

در این پژوهش، منظور از پرداخت منصفانه و کافی، نمره ای است که افراد از خرده مقیاس مذکور در پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون کسب می کنند.

2. محیط کاری ایمن و بهداشتی:

عبارتست از ایجاد شرایط کاری ایمن از نظر فیزیکی و نیز تعیین ساعات منطقی کار.

در این پژوهش، ادراک کارکنان از محیط کاری ایمن و بهداشتی با خرده مقیاس مربوطه در پرسش نامه کیفیت زندگی کاری والتون سنجیده می شود.

3. تأمین فرصت رشد و امنیت مداوم:

فراهم نمودن زمینه بهبود توانایی های فردی، فرصت های پیشرفت و فرصت های به کار گیری مهارت های کسب شده و تأمین امنیت و درآمد شغل.

نمره ای که افراد از این خرده مقیاس در پرسشنامه کیفیت زندگی والتون می گیرند بیانگر ادراکات آنها از تأمین فرصت رشد و امنیت مداوم است.

4. قانون گرایی در سازمان:

منظور، فراهم بودن زمینه آزادی سخن کارکنان بدون ترس از انتقام مقام بالاتر و نافذ بودن سلطه قانون نسبت به سلطه انسانی می باشد.

در پژوهش حاضر، نمره افراد از خرده مقیاس مربوطه در پرسشنامه کیفیت زندگی والتون نشانگر ادرکات آنها از قانون گرایی در سازمان است.

5. وابستگی اجتماعی زندگی کاری:

اشاره به نحوه برداشت کارکنان درباره مسئولیت اجتماعی در سازمان دارد.

در این پژوهش، این مؤلفه با استفاده از خرده مقیاس مربوط به پرسشنامه کیفیت زندگی والتون سنجیده می شود.

6. فضای کلی زندگی:

منظور، برقراری تعادل و توازن زندگی کاری و دیگر مسؤولیت های زندگی کارکنان است.

در این پژوهش، ادراکات کارکنان از فضای کلی زندگی با کمک خرده مقیاس مربوط به پرسشنامه کیفیت زندگی والتون سنجیده می شود.

7. یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان کار:

منظور ایجاد جو و فضای کاری مناسبی است که اولاً احساس تعلق کارکنان به سازمان را تقویت کند و ثانیاً این احساس را در کارکنان تقویت کند که آنها مورد نیاز سازمان هستند.

منظور از یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان کار در تحقیق حاضر، نمره ای است که افراد از خرده مقیاس مربوط در پرسشنامه کیفیت زندگی والتون کسب می کنند.

8. توسعه قابلیت های فردی:

منظور، فراهم بودن فرصت هایی چون استفاده از استقلال و خود کنترلی در کار، بهره مند شدن از مهارت های گوناگون و دسترسی به اطلاعات مناسب کار می باشد.

نمره افراد از خرده مقیاس توسعه قابلیت های فردی، پرسشنامه کیفیت زندگی والتون بیانگر ادراکات آنها از این مؤلفه در تحقیق حاضر است.

مبانی نظری در مورد فرهنگ مطالعاتی

به گفته اکثر جامعه شناسان، اقوام و مللی که با مطالعه مأنوس بوده و کتاب و کتابخوانی در میانشان رواج بیشتری داشته است، توانسته اند فرهنگی ماندگارتر و پویاتر از خود به جای بگذارند و میراث فرهنگی و گنجینه های معارف و دستاوردهای عالمان و فرهیختگان خود را به نسل های دیگر منتقل کنند.

در قرآن کریم 322 بار ماده کتابت در 37 صیغه مختلف به کار رفته است. برای مثال: 263 بار لفظ کتاب، کتب و مکتوبات در قرآن آمده است. سوره حمد را فاتحه الکتاب می خوانند و در ابتدای دومین سوره قرآن نیز لفظ کتاب به کار رفته و باز در جایی از این کتاب عظیم، خداوند متعال وصف کتابت را به خود منصوب کرده است (و کتبنا فی الارواح). علاوه بر این احادیث متعددی وجود دارد که مبین اهمیت کتاب و کتابخوانی در سیره معصومین است، تا آن جا که معصومین کتابخوانی و مطالعه و تفکر را در حد فریضه برای امت می دانند.

در این راستا برنامه ریزی صحیح فرهنگی علاوه بر حفظ هویت عقیدتی و قومی، عاملی است که منجر به ایستادگی در مقابل هجوم فرهنگ بی فرهنگی بیگانه شده و به حفظ فرهنگ خودی می انجامد. یکی از مهم ترین راهبردها در یک برنامه ریزی صحیح فرهنگی، رواج فرهنگ کتابخوانی و مطالعه است. برای رسیدن به این هدف یعنی عادت به کتابخوانی و بسترسازی فرهنگی برای آن، یک برنامه ریزی صحیح و منطقی لازم است که با ارایه راهکارها، فرهنگ کتابخوانی را در جامعه ایرانی عملی ساخته و به تداوم این فرهنگ در جامعه بیانجامد.

بالطبع یکی از راه های ترویج فرهنگ کتابخوانی، مردمی کردن و تأمین منابع و ایجاد انگیزه در یکایک افراد جامعه است...